Білу қажет!

Бүгін «№1 көпбейінді қалалық балалар ауруханасы» ШЖҚ МКК 2021 жылдың 24-30 сәуір аралығында ата-аналарға арналған Дүниежүзілік иммундау апталығына арналған семинар өтті.

Айта кетейік, бүкіләлемдік иммундау апталығы жыл сайын сәуір айының соңғы аптасында аталып өтеді, ол кез келген жастағы адамдарды аурудан қорғау үшін вакциналарды қолдануды ынталандыруға бағытталған.

Иммундау жыл сайын миллиондаған адамның өмірін сақтап қалуға мүмкіндік береді және біздің әлемдегі денсаулық сақтаудың ең сәтті және үнемді шараларының бірі ретінде кеңінен танылады.

Семинар аясында педиатр дәрігер Влашенюк К.Г. ата-аналармен біздің балаларымыздың денсаулығын сақтау үшін вакциналардың маңыздылығы туралы әңгімелесті.

Иммундауға қолжетімділікті кеңейту тұрақты даму, кедейшілік ауқымын қысқарту және денсаулық сақтау қызметтерімен жаппай қамтуды қамтамасыз ету саласындағы мақсаттарға қол жеткізу үшін өмірлік маңызы бар. Жоспарлы иммундау Денсаулық сақтау қызметкерлерімен өмірдің алғашқы кезеңдерінен бастап байланысу мүмкіндігі болып табылады және әрбір балаға алғашқы күннен бастап қартайғанға дейін салауатты өмір сүруге мүмкіндік береді.

Дәрумендер – организмнің қалыпты жұмыс істеуі үшін қажетті биологиялық белсенді заттар. Олар дұрыс зат алмасуға ықпал етеді, өнімділікті, төзімділікті, инфекцияларға төзімділікті арттырады. Көптеген дәрумендер организмде синтезделмейді және тек тамақпен бірге келеді.

Дені сау адамдардың дәрумендерге деген физиологиялық қажеттілігі жасына, жынысына, жұмыс сипатына, ұлттық тағамдардың дәстүрлеріне, климаттық жағдайларға және т. б. байланысты өзгереді.

Адамдар үшін дәрумендердің көзі – өсімдіктер мен жануарлардан алынатын түрлі тағамдар.

Бүгінде 20-ға жуық дәрумендер белгілі. Олардың негізгілері: В1, В2, В6, В12, РР, С, А, D, Е, К, (витаминдер латын әліпбиінің әріптерімен белгіленеді), фолий қышқылы, пантотен қышқылы, биотин және басқалар.

Негізгі фактілер

• Дұрыс тамақтану оның барлық түрлерінде толық емес тамақтану проблемасын болдырмауға, сондай-ақ диабетті, жүрек ауруларын, ми қан айналымы мен обырды қоса алғанда, инфекциялық емес аурулардың алдын алуға көмектеседі.
• сау емес тамақтану және жеткіліксіз дене белсенділігі — бүкіл әлемде денсаулық үшін қауіп-қатердің негізгі факторлары.
• Дұрыс тамақтану практикасы өмірдің ерте кезеңдерінде басталады — емшекпен тамақтандыру сау болып өсуге ықпал етеді, когнитивті дамуды жақсартады және ұзақ перспективада денсаулық үшін пайданы қамтамасыз ете алады — мысалы, артық салмақ пен семіздіктің пайда болу және өмірде инфекциялық емес аурулардың туындау қаупін төмендетеді.
• ағзаға түсетін энергия (калория) жұмсалатын энергиямен теңестірілуі тиіс. Деректер майлардың жиынтық тұтынылуы (1, 2, 3) салмақтың дұрыс емес жиынтығын болдырмау үшін барлық түсетін энергияның 30% - дан астамын қамтамасыз етпейтінін көрсетеді және қаныққан майлардан қанықпаған майларға (3) көшумен және рационнан өнеркәсіптік трансжирлерді (4) жоюмен сүйемелденуі тиіс.
• Дұрыс тамақтану көріністерінің бірі ағзаға еркін қанттардың түсуінің жалпы түсетін энергияның 10% - нан кем емес шектелуі болып табылады (2, 5). Қосымша сауықтыру әсерін алу үшін бұл көрсеткішті одан да көп — жиынтық энергияның (6) кемінде 5% - ға дейін төмендету ұсынылады.
• күніне тұзды 5 г-нан кем қолдануды шектеу гипертензияның алдын алуға ықпал етеді және ересектерде жүрек ауруы мен инсульт қаупін төмендетеді (7).
• ДДСҰ-ға мүше мемлекеттер тұзды пайдалануды 30% - ға қысқартуға және 2025 жылға қарай ересектер, жасөспірімдер мен балалар арасында диабет пен семіздіктің өсуін тоқтатуға келісті.